Không ai cho không ai cái gì trong chính trị

Lâm Trực@

Không ai cho không ai điều gì trong chính trị. Lịch sử đã dạy bài học ấy đến mức từng dòng máu, từng giọt nước mắt, từng thành phố bị san phẳng phải đứng ra làm nhân chứng. Nhưng lạ thay, vẫn có những quốc gia tự nguyện dấn thân làm kẻ thử nghiệm. Và khi cỗ máy quyền lực quay mặt, họ ngơ ngác như đứa trẻ bị bỏ rơi ở chợ chiều.

Ukraine hôm nay là một minh họa sống động cho sự ảo vọng chính trị. Một đất nước từng ngây thơ đặt trọn sinh mệnh mình lên bàn tay của nước Mỹ – một siêu cường chưa từng bảo vệ ai ngoài lợi ích của chính mình. Khi cuộc chiến với Nga bùng nổ, Ukraine trở thành tiêu điểm, thành “tiền đồn dân chủ”, thành biểu tượng mới cho một thế giới “tự do”. Nhưng tất cả những biểu tượng ấy chỉ là ngôn từ mĩ miều trong các bài diễn văn tranh cử.

Hãy nhìn vào sự thật: Mỹ đã thả Ukraine như người ta thả một con ngựa ốm không còn đủ sức kéo xe. Tờ Telegraph, một tiếng nói phương Tây, xác nhận: Washington đình chỉ viện trợ quân sự. Tên lửa chuyển hướng sang Trung Đông. Đạn dược quay đầu theo lợi ích chiến lược. Và Zelensky, người từng phát biểu với sự tự tin của một nguyên thủ toàn cầu, giờ chỉ còn biết ngồi đếm từng lô hàng bị trì hoãn, từng chuyến bay không đến.

Chính trị không có lòng trắc ẩn. Nó là phép tính lạnh lùng, không phải bài thơ tình. Donal Trump, vị tổng thống Mỹ mới, không cần che giấu thái độ. Ông thẳng thừng tuyên bố “chúng tôi có ưu tiên khác”, và Ukraine không còn nằm trong đó. Thế là xong. Một quốc gia với hàng chục triệu dân bỗng chốc lạc lõng trên bản đồ toàn cầu như đứa con ghẻ bị từ mặt.

Lịch sử từng chứng kiến những bi kịch tương tự. Chế độ Ngô Đình Diệm ở miền Nam Việt Nam từng là “con cưng” của Mỹ. Nhưng chỉ một hành động ngược chiều ý chí Washington, Diệm lập tức trở thành vật cản. Một cuộc đảo chính xảy ra trong nháy mắt. Người Mỹ quay mặt, cỗ máy chính trị Nam Việt Nam lật đổ. Rồi đến Nguyễn Văn Thiệu, người vẫn tin rằng chỉ cần Mỹ còn viện trợ, Sài Gòn sẽ không bao giờ thất thủ. Nhưng tháng 4 năm 1975, Thiệu bỏ trốn trong đêm. Mỹ không quay lại. Không có máy bay B-52. Không có tàu sân bay. Không có gì cả, ngoài cờ trắng và tiếng khóc của dân thường bị bỏ lại.

Thế giới sau đó còn nhiều ví dụ hơn: Iran dưới Shah Reza Pahlavi, Afghanistan trong tay chính quyền thân Mỹ, và giờ là Ukraine. Tất cả đều chung một công thức: phụ thuộc, ảo tưởng, và bị bỏ rơi. Không ai đứng mãi bên ai nếu điều ấy không sinh lời.

Trong khi đó, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, giữa bom đạn, đói khổ, giữa những mùa đông rách vai áo, vẫn hiểu một chân lý cơ bản: độc lập là điều không thể đi vay. Liên Xô viện trợ, Trung Quốc tiếp sức, nhưng Hà Nội chưa bao giờ để người khác vẽ đường cho mình đi. Quyết sách tối cao của dân tộc phải do chính người Việt quyết định. Bởi vậy, chúng ta thắng. Không chỉ thắng quân sự, mà thắng cả về ý chí quốc gia. Vì cái gì đứng trên đôi chân của mình thì dù có nghiêng ngả, vẫn là của mình.

Còn Ukraine, giờ đây chỉ còn là một vết thương mở. Những lời hứa tan thành khói. Những khẩu hiệu rơi xuống mặt đất. Người ta bắt đầu nói đến một Ukraine “tự lực”, “chủ quyền vũ khí”. Nhưng cái gọi là “tự lực” ấy liệu có thể mọc ra từ đống đổ nát khi niềm tin đã bị rút cạn?

Tiến sĩ lịch sử có thể phân tích chính sách, các học giả quân sự có thể tranh luận về chiến lược, nhưng người làm văn hóa chỉ cần hỏi một câu: “Đặt số phận quốc gia vào tay kẻ khác – đó là tầm nhìn hay là sự khờ dại?” Câu hỏi ấy không chỉ dành cho Ukraine. Nó là lời cảnh tỉnh cho cả những quốc gia đang ve vuốt quyền lực bên ngoài, đang ảo tưởng về chiếc ô bảo trợ từ phương Tây. Lịch sử chưa từng dung thứ cho những kẻ đánh mất bản lĩnh dân tộc mình.

Việt Nam hôm nay, vẫn giữ vững nguyên tắc: không để ai quyết định thay vận mệnh quốc gia. Đó không phải sự kiêu hãnh đơn thuần. Mà là một bài học được viết bằng máu, mồ hôi, nước mắt và hàng triệu sinh mạng đã ngã xuống để giữ cho Tổ quốc này không trở thành con tốt trên bàn cờ chính trị thế giới.

Vì thế, đừng vội tin vào những cái ô được dựng lên bằng diễn ngôn dân chủ. Cái ô ấy có thể là dù hoa lệ giữa trưa nắng, nhưng sẽ rách toạc giữa cơn giông.

Khi ấy, chẳng ai còn nhớ bạn từng là “đồng minh”.