Tiền rơi giữa trời trắng

Lâm Trực@

Sáng cuối tháng Năm, Sài Gòn nóng như một nỗi bức bối không thể gọi tên. Trong một căn phòng có cửa kính dày, những con số lạnh lùng được chốt hạ: tám trăm tỷ đồng – một con số không mang mùi mồ hôi hay vết tích máu – vừa được “thi hành xong”. Người ta nói như thế, gọn gàng, tỉnh bơ, như thể gom rác sau một buổi hội hè tan tác.

Tám trăm tỷ. Với nhiều người, đó là số tiền có thể dựng nên hàng ngàn ngôi nhà, cứu sống hàng vạn phận đời. Nhưng nó đã từng bị đẩy trôi như một mảnh lục bình vô định, theo một chữ ký, theo một ánh nhìn, theo sự lặng im đầy chủ ý của những kẻ đã từng ngồi trên đỉnh quyền lực.

Tên ông ta là Đinh La Thăng. Một thời người ta gọi tên ông ta với niềm tự hào. Giờ, cái tên ấy nằm gọn trong văn bản pháp lý, lạnh như phiến sắt dưới cơn mưa mùa hạ. Ông từng điều hành một trong những tập đoàn khổng lồ nhất nước – nơi dòng tiền cuồn cuộn như thác, và quyền lực, như một cơn say, làm lu mờ mọi giới hạn.

Năm ấy, người ta bảo phải lập một ngân hàng của riêng ngành dầu khí. Rồi bẻ lái. Ngân hàng Hồng Việt – một giấc mơ đã tắt ngay khi còn chưa kịp thở hơi đầu. Thay vào đó, ông Thăng – với đôi mắt biết rõ mọi điều nhưng lại cố tình làm ngơ – đưa cả tập đoàn rẽ hướng, dồn vốn vào Oceanbank. Một ngân hàng bé nhỏ, yếu ớt, đang run rẩy giữa cơn bão tài chính.

Không khảo sát. Không báo cáo. Không một lời xin ý kiến từ Chính phủ. Mọi thứ đều tự tiện. Ông ta ký – thẳng tay, dứt khoát, như một vị vua ký chiếu ân xá cho một tử tù. Nhưng kỳ thực, đó là lời tuyên tử cho tám trăm tỷ đồng của dân, chôn vùi trong cơn mê mang tài chính mà ông ta gọi là “chủ trương”.

Những kẻ bên dưới biết sai, đã báo. Nhưng ông không dừng. Những con chữ trong bản cáo trạng nói rõ: ông không điều chỉnh, cũng không chỉ đạo thoái vốn. Ông đã chọn con đường đó – con đường trơn trượt, dẫn tới vòng lao lý, nơi danh vọng chỉ còn là tiếng vọng mơ hồ.

Vụ án giờ đã khép. Cục Thi hành án Dân sự TP.HCM tuyên bố đã hoàn thành xong phần việc: tám trăm tỷ đồng đã “được thu hồi”. Nhưng liệu số tiền ấy có bao giờ trở về được đúng nơi nó nên thuộc về? Hay nó cũng chỉ là những đồng bạc méo mó, mệt mỏi, sau chuyến đi thăm thẳm qua những tầng quyền lực tối tăm?

Ngoài kia, gió vẫn thổi qua những khu tái định cư bỏ hoang. Ở một nơi nào đó, những đứa trẻ miền núi vẫn ăn cháo loãng thay cơm. Còn ở đây, giữa thành phố từng đêm không ngủ, người ta lật lại những vụ án như lật trang lịch cũ – hết vụ ông Thăng lại tới Vạn Thịnh Phát, hết trăm tỷ lại đến trăm ngàn tỷ.

Người ta vẫn tin vào công lý. Nhưng công lý không thể là thứ đợi tới lúc hạ màn rồi mới bước ra sân khấu. Công lý phải là tiếng nói ngay khi bàn tay đầu tiên chuẩn bị ký một lệnh chuyển tiền. Công lý, nên sống trong từng nhịp thở của đất nước, chứ không chỉ là tờ báo cáo khô khốc giữa mùa hè đầy lửa.